Stel, jouw hond maakt in een wispelturige bui de dure jas van de buurvrouw kapot. Ben je dan aansprakelijk?

De aansprakelijkheid voor dieren is geregeld in artikel 6:179 BW: “De bezitter van een dier is aansprakelijk voor de door het dier aangerichte schade, tenzij aansprakelijkheid op grond van de vorige afdeling zou hebben ontbroken indien hij de gedraging van het dier waardoor de schade werd toegebracht, in zijn macht zou hebben gehad.”

De bepaling is van toepassing als het schadeveroorzakende dier door een mens gehouden wordt (een aanrijding met een loslopend dier valt hier buiten₁). Daarnaast is vereist dat de schade zelfstandig door het dier veroorzaakt is, zoals bij de wispelturige hond. Het gaat bij dit wetsartikel om een gedraging waartoe de eigen energie (een activiteit van het dier zelf) van het dier aanleiding heeft gegeven en het onberekenbare dat daarin besloten ligt₂. Dat laatste impliceert dat het dier het gedrag waarmee de schade ontstond niet op commando van een mens vertoonde₃.

Zo roept artikel 6:179 BW een risicoaansprakelijkheid in het leven voor de bezitter van een dier in het geval het dier schade veroorzaakt. Risicoaansprakelijkheid is aansprakelijkheid zonder schuld. Het hangt samen met de rol als dierbezitter. In hoeverre de schade door de dierbezitter moet worden vergoed, is afhankelijk van de omstandigheden van het geval.

Bij jonge bezittertjes tot veertien jaar zijn de ouders in plaats van het kind aansprakelijk voor de door het dier veroorzaakte schade (art. 6:183 lid 2 BW).

Schade die wordt veroorzaakt door een waakhond die uit noodweer aanvalt, kan overigens worden gerechtvaardigd. Hiervoor moet worden bewezen dat de bezitter niet op grond van onrechtmatige daad (art. 6:162 BW) aansprakelijk zou zijn geweest indien hij het gedrag van het dier in zijn macht zou hebben gehad (en het gedrag bewust heeft toegelaten) op het moment dat de schade ontstond.